Allah-u Teala Kur'an-ı Kerim'de diller ile ilgili Rum suresi 22. ayette "Gökleri ve yeri yaratması, lisanlarınızın ve renklerinizin değişik olması yine O'nun varlığının delillerindendir. Şüphesiz bunda bilenler için dersler vardır." ifadelerine yer veriyor.
26 Eylül Dünya Dil Günü münasebeti ile Ağrı'nın en işlek caddelerinden olan Cumhuriyet Caddesinde mikrofon uzattığımız vatandaşlar ülkede farklı dillerin konuşulmasının renklilik olarak görülmesi gerektiğini belirtti.
Ülkede yabancı dillerin rahat konuşulduğu gibi Kürdçe'nin de rahat konuşulabilmesinin gerektiğini hatırlatan vatandaşlar herkesin kendini rahat ifade edebildiği dil kendilerini anlatabildiğine işaret ettiler.
Faruk Üveyli
Kendisinin 8 dil konuşabildiğini belirten Faruk Üveyli, yanlış hesaplar yüzünden ana dili olan Kürdçeyi rahat konuşamadığını söyledi.
Üveyli, "Yaklaşık 8 dil biliyorum ve konuşabiliyorum. Bunlar, Almanca, İngilizce, Arapça, Farsça, Türkçe, Kürdçe, Rusça, Bulgarca dillerini konuşabiliyorum. Dünya insanları birer dile mensup olarak dünyaya geldik. Her ülkenin kendine özgü bayrağı ve dilleri var. Bayrak altında kendilerine özgü dillerin yanında birde azınlıklar var. Örneğin Türkiye'de Azeri, Kürd, Çerkez, Alevi bunlarda azınlık ve aynı zamanda dilleri var. Bizim Türkiye'mizde ise özellikle Ağrı'da yaşadığım için ana dilimiz Kürdçe fakat resmi dilimizde Türkçedir. Türkiye toprakları üzerinde yaşıyoruz ama yanlış hesaplar neticesinde dilimizi de konuşamıyoruz ve ırkımızı da devam ettiremiyoruz." diye konuştu.
Baran Ayyıldız
"Türkçe konuştuğumuz için Kürdçeyi fazla yaygın konuşamadık"
Dört dil bildiğini belirten Baran Ayyıldız, ana dili Kürdçeyi sık sık konuşamadığı için konuşurken dilinin dönmediğini, konuşurken zorlandığını ifade etti.
Ayyıldız, "Kürdçe, Türkçe, Almanca birazda İngilizce biliyorum. Araştırarak kendimi yetiştirdim bu dilleri öğrendim. Dil evrenseldir herkesin dili kendine güzeldir. Dil olmazsa anlaşamayız. Şöyle demişler, "hayvanlar koklaşa koklaşa insanlar konuşa konuşa anlaşabilir." Bir insan ne kadar dil biliyorsa o kadar kendini rahat ifade edebilir. Köken olarak Kürdüm ama mahallede genellikle Türkçe konuştuğumuz için Kürdçeyi fazla yaygın konuşamadık. Şimdi Kürdçeyi anlıyorum ama rahat konuşamıyorum. Şuan da dilim dönmüyor buda her yerde konuşamadığımız için oldu. Aslında rahat konuşabilsek daha güzel olur." şeklinde konuştu.
Recep Akagündüz
"Uçağı bindiğin zaman İngilizce anons yapılıyor, welacome (hoş geldiniz)"
Kürdçe duygularını anlatan Recep Akagündüz, bazı vatandaşların Türkçe bilemediklerinden dolayı sorunlarla karşılaştıklarını kaydetti.
Recep Akagündüz, "Bizim dilimiz hayatımızdır, bizim dilimiz varlığımızdır, bizim dilimiz bizim vatanımızdır. Bizim dilimiz yoksa biz yok hükmündeyiz, biz dilimiz ile varız. Bütün ana dillerin günü, Kürdlerin ve Kürdistan'ın kutlu olsun. Birkaç gün önce Siirt'te bir hastanede bir Kürd Türkçe bilmediği için ve derdini Türkçe anlatamadığı için doktorlar tarafından muayene edilmedi. Biz bunu kabul etmiyoruz, güzel bir şey değildir. Uçağı bindiğin zaman İngilizce anons yapılıyor, welacome (hoş geldiniz). Kürdçe'de Bi xêr hatîn denilebilir. Welcome denilerek bu bölgeler İngilizlerin yeri olmaz. Kürdçe'de söylense iyidir. Dileğimiz odur ki herkes kendi dili ile konuşabilsin." dedi.
İslam Karagöz
"Genellikle Kürdçe konuşmayı tercih ediyorum"
Türkçe bilmeyen yakınlarının zaman zaman sorun yaşayabildiğine dikkat çeken diğer bir vatandaş İslam Karagöz ise şunları söyledi:
"İki dil biliyorum Kürdçe, Türkçe. Genellikle Kürdçe konuşuyorum, evimizde de genellikle Kürdçe konuşulur. Arkadaşlarımız arasında ise genellikle Türkçe konuşuyoruz. Nenem ve dedem Türkçe bilmiyorlar. Bir defasında dedem ve nenem hastaneye gittiklerinde Türkçe bilmedikleri için sıkıntı yaşamışlardı. Muayene olmaları için konuşmalarını Türkçe tercüme ederek yardımcı olmuştum. Kürdçe bizim ana dilimiz ve rahatça konuşulması iyi olur. Genellikle Kürdçe konuşmayı tercih ediyorum."
Volkan Elsin
"Benim yabancı dilim Türkçedir ana dilim ise Kürdçedir"
Zamanında çalıştığı yerde Kürdçe konuştuğu için sorun yaşadığını söyleyen Volkan Elsin, "İki dil biliyorum Kürdçe, Türkçe. Benim yabancı dilim Türkçedir ana dilim ise Kürdçedir. Kürdçe'yi rahat konuşamıyorum Türkler arasında ırkçılık olduğunu hissediyorum. 18 yaşındayım ve Kürdçe konuştuğum için sıkıntı yaşadım zamanında. Trüklerle aynı yerde yaşıyorduk Kürdçe konuşuyorum diye hep eziyorlardı." ifadelerini kullandı.
Esat Haykır
Üç dil konuşabildiğini söyleyen Esat Haykır ise, "Arapça biliyorum, Kürdçe biliyorum, Türkçe biliyorum. Şahsım olarak herkesin diline saygım vardır. Adam Kürdçe konuşuyorsa konuşsun, Türkçe konuşuyorsa konuşsun bizim saygımız var. Bizim ona karşı hoş görülü olmamız gerekir. Kişi Türkçe bilmiyorsa onun ayıbıdır, Kürdçe bilmiyorsa onun ayıbıdır. Allah yaratmış herkes kendi dili konuşması güzeldir." şeklinde konuştu. (İLKHA)
